Nowa matryca stawek VAT – sprzedaż towarów kupionych przed 1 lipca 2020 r.

Dokonując sprzedaży towaru po 1 lipca 2020 r., podatnik powinien zastosować “nową” stawkę VAT

Nowa matryca stawek VAT

Od 1 lipca 2020 r. obowiązuje tzw. nowa matryca stawek VAT, zgodnie z którą w celu klasyfikacji towarów/usług na potrzeby VAT od 1 lipca 2020 r. należy stosować Nomenklaturę scaloną (CN) – w przypadku towarów oraz Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług 2015 – w przypadku usług.

Nowa matryca stawek VAT została stworzona w oparciu o założenie opodatkowania taką samą stawką VAT całych grup towarów/usług (w miarę możliwości) oraz przyjęcie zasady obniżania stawek, przy punktowych podwyżkach stawki (w przypadku konieczności zmiany stawki).
Przykłady zmiany stawek VAT:

  • owoce tropikalne i cytrusowe, niektóre orzechy (pistacjowe, migdały, kokosowe) – z 8% na 5%,
  • pieczywo i ciastka – wszelkiego rodzaju 5% (wcześniej – 5%, 8% i 23%),
  • zupy, buliony, żywność homogenizowana, w tym dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego – z 8% na 5%,
  • musztarda, przyprawa słodka papryka, niektóre przyprawy przetworzone (np. pieprz, gałka muszkatołowa, tymianek) – z 23% na 8%,
  • produkty dla niemowląt i dzieci np. smoczki, pieluszki oraz foteliki samochodowe – z 8% na 5%,
  • artykuły higieniczne (podpaski, tampony higieniczne, pieluchy) – z 8% na 5%,
  • niektóre przyprawy nieprzetworzone (np. gałka muszkatołowa, kwiat muszkatołowy, kmin, szafran, kurkuma) – z 5% na 8%.

Należy także podkreślić, że do 31 grudnia 2020 r. dla celów opodatkowania VAT będzie nadal stosowana PKWiU 2008 w przypadku:

1) towarów, których dostawa powoduje, że podatnicy nie mogą korzystać z podmiotowego zwolnienia z VAT, wskazanych w art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f) i g) ustawy o VAT, tj.:

    • preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU 20.42.1), komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26), urządzeń elektrycznych i nieelektrycznego sprzętu gospodarstwa domowego (PKWiU 27) oraz maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28) – w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie,
    • hurtowych i detalicznych części do pojazdów samochodowych (PKWiU 45.3) i motocykli (PKWiU 45.4);

2) towarów i usług wskazanych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT, czyli objętych mechanizmem podzielonej płatności (na warunkach wskazanych w ww. ustawie),

3) towarów i usług wskazanych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2018 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Właściwa stawka VAT w okresie przejściowym

Ustawa o VAT określa zasady stosowania stawek VAT oraz zwolnień z VAT w okresach przejściowych towarzyszących zmianom stawek (patrz: art. 41 ust. 14a-14h ww. ustawy).

Z przepisów tych wynika, że w przypadku czynności podlegającej opodatkowaniu, która została wykonana przed dniem zmiany stawki podatku, dla której obowiązek podatkowy powstaje w dniu zmiany stawki podatku lub po tym dniu, czynność ta podlega opodatkowaniu według stawek obowiązujących dla tej czynności w momencie jej wykonania. Ponadto, w ustawie o VAT uregulowano m.in., że:

1) w przypadku czynności, dla której w związku z jej wykonywaniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, a okres, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, obejmuje dzień zmiany stawki podatku, czynność uznaje się za wykonaną:

    • w dniu poprzedzającym dzień zmiany stawki podatku – w zakresie jej części wykonywanej do dnia poprzedzającego dzień zmiany stawki podatku;
    • z upływem tego okresu – w zakresie jej części wykonywanej od dnia zmiany stawki podatku,

2) w przypadku, gdy nie jest możliwe określenie faktycznego wykonania części czynności w okresie, o którym mowa w pkt 1, dla określenia tej części, uznaje się, że czynność wykonywana jest w tym okresie proporcjonalnie,

3) w przypadku dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, świadczenia usług telekomunikacyjnych oraz świadczenia usług wymienionych w poz. 24-37, 50 i 51 załącznika nr 3 do ustawy (dot. tzw. usług komunalnych, np. dostarczania wody za pośrednictwem sieci wodociągowych lub związanych z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków) – dla których wystawiono fakturę, a po wystawieniu tej faktury uległa zmianie stawka podatku w odniesieniu do okresów, do których odnoszą się płatności lub rozliczenia objęte tą fakturą – może być stosowana stawka podatku obowiązująca przed dniem zmiany stawki podatku (pod warunkiem, że w pierwszej fakturze wystawianej po dniu zmiany stawki podatku, nie później jednak niż w ciągu 12 miesięcy od dnia zmiany stawki podatku, uwzględniona zostanie korekta rozliczenia objętego fakturą wystawioną przed dniem zmiany stawki podatku).

Z kolei otrzymanie całości lub części zapłaty przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi skutkuje – co do zasady – powstaniem obowiązku podatkowego w odniesieniu do otrzymanej kwoty. Zapłaty takie pozostają opodatkowane według stawki podatku obowiązującej w dniu ich otrzymania (nawet jeżeli czynność, której dotyczą, zostanie wykonana po dniu zmiany stawki). Zgodnie bowiem z przepisami ustawy o VAT, zmiana stawki podatku w odniesieniu do czynności, która zostanie wykonana w dniu zmiany stawki lub po tym dniu, w związku z którą otrzymano całość lub część zapłaty, nie powoduje zmiany wysokości opodatkowania zapłaty otrzymanej przed dniem zmiany stawki.

Żaden z przepisów przejściowych nie odnosi się jednak do sytuacji wskazanej w pytaniu (tj. zakupu towaru przed 1 lipca br. i jego sprzedaży po tym terminie). W związku z tym Czytelnik powinien stosować do sprzedaży nową stawkę VAT właściwą dla danego towaru (tu: stawkę w wysokości 5% VAT).

Źródło: Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno - Finansowych nr 21 (1064) z dnia 20.07.2020