Przedsiębiorcy prowadzący jednostkę handlu detalicznego, hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych w postaci opakowań na napoje lub żywność, są zobowiązani do pobierania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego tak zapakowaną żywność lub napoje albo same opakowania. Kwestie te reguluje ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (Dz. U. z 2020 r. poz. 1903 ze zm.).
Zgodnie z wyjaśnieniami Ministerstwa Finansów (dalej: MF), opłata za opakowania na posiłki lub napoje na wynos – pobierana wraz z ceną sprzedaży za napój lub posiłek od konkretnego nabywcy, który zdecydował się na nabycie tego napoju lub posiłku w opakowaniu jednorazowym – stanowi element wynagrodzenia za dostarczony towar, zatem zwiększa podstawę opodatkowania VAT. Tym samym ww. opłata powinna zostać wliczona w cenę sprzedawanego produktu, a stawka VAT powinna odpowiadać stawce przewidzianej dla tego produktu, tj. napoju lub posiłku. Ponadto MF wskazało, iż pobrana opłata powinna być zaewidencjonowana w kasie rejestrującej wraz z ceną produktu (np. napoju) – nie istnieje zatem potrzeba, by wyodrębniać samą kwotę opłaty na paragonie.
Jednak jak powinien być rozliczony VAT i jak powinna być zaewidencjonowana sprzedaż w kasie rejestrującej, gdy podatnik sprzedaje konsumentowi opakowanie jednorazowe osobno, w celu zapakowania niezjedzonego do końca posiłku, gdy pakowaniem zajmie się sam konsument.
W dniu 7 lutego 2024 r. MF udzieliło następującej odpowiedzi:
“(…) w przypadku gdy dochodzi do odrębnej dostawy opakowania, tj. niezależnie od nabycia posiłku lub napoju, konsument zakupuje dodatkowe opakowanie, wówczas należy uznać, że na gruncie podatku VAT mamy do czynienia z odrębną dostawą opodatkowaną według zasad właściwych dla nabywanego opakowania (stawka 23%).
Jednocześnie za odrębną dostawę opakowania nie należy uznawać sytuacji, w której klient korzystający z usługi restauracyjnej zabiera część spożywanego posiłku w nabytym w tym celu jednorazowym opakowaniu. Dostawa tego opakowania stanowi jednolite z usługą restauracyjną świadczenie, ściśle związane ze świadczeniem głównym.
W takim przypadku dostawa opakowania będzie opodatkowana według stawki właściwej dla świadczonej usługi.
Dla określenia skutków podatkowych sprzedaży opakowania należy każdorazowo dokonać analizy okoliczności związanych ze sprzedażą.”
Źródło: Biuletyn Informacyjny dla Służb Ekonomiczno – Finansowych nr 7 (1194) z dnia 1.03.2024, strona 8